TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
KHOA LÂM NGHIỆP
BỘ MÔN NLKH
ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN
1. Tên học phần: LÂM NGHIỆP XÃ HỘI ĐAI CƯƠNG
- Mã số học phần: SFO 321
- Số tín chỉ: 2
- Tính chất của học phần: Tự chon
- Học phần thay thế, tương đương: .....................................................
- Ngành (chuyên ngành) đào tạo: Lâm nghiệp (Tự chọn), Nông lâm kết hợp (Tự chọn), Quản lý tài nguyên rừng (Bắt buộc)
2. Phân bổ thời gian học tập:
- Số tiết học lý thuyết trên lớp: 24 tiết
- Số tiết làm bài tập, thảo luận trên lớp: 6 tiết
- Số tiết thí nghiệm, thực hành: 0 tiết
- Số tiết sinh viên tự học: 60 tiết
3. Đánh giá học phần
- Điểm chuyên cần: trọng số 0,2
- Điểm kiểm tra giữa kỳ: trọng số 0,3
- Điểm thi kết thúc học phần: trọng số 0,5
4. Điều kiện học
- Học phần học trước: ..............................
- Học phần song hành: Khuyến nông - Khuyến lâm, Nông lâm kết hợp
5. Mục tiêu đạt được sau khi kết thúc học phần:
5.1. Kiến thức
Sau khi kết thúc học phần này sinh viên có khả năng:
- Giải thích và phân tích được các khái niệm, quan điểm, tình tình phát triển LNXH trên thế giới và và bối cảnh ra đời của LNXH ở Việt Nam
- Liệt kê và phân tích được tình hình thực hiện chính sách liên quan đến phát triển LNXH ở Việt Nam
- Trình bày và giải thích được các khái niệm và kiến thức cơ bản về hệ sinh thái nhân văn, phát triển bền vững, kiến thức bản địa và giới trong LNXH
- Trình bày và phân tích được sự tham gia và phương pháp tiếp cận có sự trong các hoạt động LNXH
5.2. Kỹ năng
Sau khi kết thúc học phần này sinh viên có khả năng:
- Thực hiện một số kỹ năng cơ bản trong tiếp cận với cộng đồng địa phương như kỹ năng trình bày, kỹ năng tổ chức một cuộc thảo luận hoặc một cuộc họp, kỹ năng thúc đẩy nhóm.
- Áp dụng được một số kỹ năng và phương pháp có sự tham gia trong đánh giá và lập kế hoạch phát triển cộng đồng.
6. Nội dung kiến thức và phương thức giảng dạy:
TT |
Nội dung kiến thức |
Số tiết |
Phương pháp giảng dạy |
|
Mở đầu. Giới thiệu môn học |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
1 |
Lý do và vị trí môn học |
||
2 |
Mục đích của môn học |
||
3 |
Cấu trúc chương trình môn học |
||
4 |
Phương pháp tiếp cận môn học |
||
|
Chương 1: Tổng quan về LNXH |
|
|
|
Bài 1: Bối cảnh ra đời của LNXH |
|
|
1 |
Tình hình phát triển LNXH trên thế giới |
|
|
1.1 |
Đặc điểm chủ yếu của LNTT liên quan đến phát triển LNXH |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
1.2 |
Xu thế phát triển và nguyên nhân ra đời của LNXH |
||
1.3 |
Các giai đoạn phát triển LNXH |
||
1.4 |
Hiện trạng phát triển LNXH |
1 |
Thảo luận nhóm Bài tập về nhà Đọc tài tiệu
|
1.4.1 |
Quyền hưởng dụng tài nguyên rừng |
||
1.4.2 |
Hệ thống chính sách và hỗ trợ phát triển LNXH |
||
1.4.3 |
Các dụ án và chương trình LNXH |
||
1.4.4 |
Hình thức tổ chức và quản lý các hoạt động LNXH |
||
2 |
Bối cảnh ra đời của LNXH ở Việt nam |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
|
Bài 2: Khái niệm về LNXH |
|
|
1 |
Khái niệm LNXH |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
2 |
LNXH được coi như là một phương thức tiếp cận có sự tham gia |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
3 |
LNXH được coi như một lĩnh vực quản lý tài nguyên rừng |
|
Bài tập về nhà Đọc tài tiệu |
4 |
LNXH là phương thức quản lý tài nguyên rừng |
|
|
5 |
Phân biệt LNXH và LLNTT |
|
|
6 |
Vai trò của LNXH trong phát triển nông thôn |
|
|
|
Chương 2. Hệ thống chính sách liên quan đến PT LNXH |
1,5 |
Bài tập tình huống Bài tập về nhà Đọc tài tiệu
|
|
Bài 3: Giới thiệu hệ thống CS có liên quan tới phát triển LNXH |
||
1 |
Chính sách lâm nghiệp ở Việt Nam |
||
1.1 |
Giới thiệu chung về chính sách lâm nghiệp |
||
1.2 |
Định hướng của chính sách lâm nghiệp |
||
1.3 |
Mục đích của chính sách lâm nghiệp quốc gia |
||
1.4 |
Các mục tiêu và chiến lược của CS lâm nghiệp quốc gia |
||
2 |
Giới thiệu HT luật pháp và CS có liên quan đến PT LNXH |
||
2.1 |
Các luật và CS liên quan đến QL và PT tài nguyên rừng |
||
2.1.1 |
Luật đất đai |
||
2.1.2 |
Luật bảo vệ và phát triển rừng |
||
2.1.3 |
Các chính sách khác |
||
2.2 |
Chính sách có liên quan đến đầu tư và tín dụng |
||
2.3 |
Chính sách có liên quan đến phát triển KTXH nông thôn |
||
|
Bài 4: Tình hình thực hiện CS có liên quan đến phát triển LNXH |
||
1 |
Sự tiến triển của chính sách lâm nghiệp |
||
2 |
Hiện trạng thực thi các chính sách có liên quan đến LNXH |
||
2.1 |
Chương trình 327 |
||
2.2 |
CS GĐGR cho cá nhân, HGĐ, tổ chức sử dụng lâu dài |
||
2.3 |
Chương trình trồng mới 5 triệu ha rừng |
||
2.4 |
Chính sách phân cấp quản lý rừng |
||
2.5 |
Chính sách dân tộc xoá đói giảm ngèo, KNL và PTNT miền núi |
||
2.6 |
Chương trình định canh định cư và di dân tự do |
||
3 |
Mối quan hệ giữa các CS có liên quan đến phát triển LNXH |
||
3.1 |
Mối quan hệ giữa các chính sách về đất đai |
||
3.2 |
Các CS đáp ứng nhu cầu PTNT miền núi và xoá đói giảm nghèo |
||
3.3 |
CSLN để bảo vệ môi trường và phát triển bền vững |
||
3.4 |
Phát triển nông nghiệp và lâm nghiệp |
||
|
Chương 3. Hệ sinh thái nhân văn trong LNXH |
|
|
|
Bài 5: Khái niệm hệ sinh thái nhân văn |
|
|
1 |
|
|
Bài tập về nhà Đọc tài tiệu |
1.1 |
Khái niệm về hệ thống |
|
|
1.2 |
Tiếp cận hệ thống trong LNXH |
|
|
2 |
Khái niệm hệ sinh thái nhân văn |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
2.1 |
Hệ sinh thái |
||
2.2 |
Hệ xã hội |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
2.3 |
Tương tác giữa hai hệ thống phụ trong hệ sinh thái nhân văn |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
|
Bài 6: Phát triển bền vững trong LNXH |
|
|
1 |
Phát triển bền vững trong Lâm nghiệp xã hội |
2 |
Thuyết trình Phát vấn Thảo luận nhóm |
2 |
Ảnh hưởng của suy thoái rừng và mất rừng đến PTLN bền vững |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
2.1 |
Mất rừng ảnh hưởng đến sinh thái |
|
|
2.2 |
Mất rừng ảnh hưởng đến phát triển kinh tế |
|
|
2.3 |
Mất rừng ảnh hưởng đến xã hội |
|
|
3 |
QL tổng hợp không gian NT cho PTBV trong LNXH |
|
Bài tập về nhà Đọc tài tiệu |
|
Bài 7: Kiến thức bản địa trong quản lý tài nguyên thiên nhiên |
|
|
1 |
Một số khái niệm và ý nghĩa của kiến thức bản địa |
1 |
Thuyết trình Phát vấn
|
1.1 |
Các khái niệm về kiến thức bản địa |
||
1.2 |
Ý nghĩa của kiến thức bản địa |
||
2 |
Các loại hình kiến thức bản địa |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
3 |
Các đặc trưng của kiến thức bản địa |
|
Thuyết trình Phát vấn |
4 |
Vai trò kiến thức bản địa trong quản lý tài nguyên thiên nhiên |
2 |
Thuyết trình Phát vấn Thảo luận nhóm |
|
Bài 8: Giới trong Lâm nghiệp xã hội |
|
|
1 |
Những khái niệm cơ bản về giới |
|
|
1.1 |
Giới và giới tính |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
1.2 |
Vai trò của giới |
||
1.2.1 |
Vai trò sản xuất |
||
1.2.2 |
Vai trò tái sản xuất |
||
1.2.3 |
Vai trò cộng đồng |
||
1.2.4 |
Vấn đề bất bình đẳng giới |
||
1.3 |
Nhu cầu giới |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
1.3.1 |
Giới thiệu chung |
||
1.3.2 |
Nhu cầu thực tế |
||
1.3.2 |
Nhu cầu chiến lược |
||
1.4. |
Bình đẳng giới |
|
Bài tập về nhà Đọc tài tiệu |
1.5. |
Hoà nhập giới |
|
|
2 |
Lịch sử về phát triển khái niệm giới |
|
|
2.1 |
Phụ nữ trong phát triển |
|
|
2.2 |
Phụ nữ, môi trường và phát triển bền vững |
|
|
2.3 |
Từ phụ nữ trong phát triển đến Giới và phát triển |
|
|
3 |
Vấn đề giới và nghiên cứu giới ở Việt nam |
|
|
3.1 |
Vấn đề giới trong văn hoá các dân tộc thiểu số |
|
|
3.2 |
Nghiên cứu giới ở Việt nam |
|
|
4 |
Nội dung và phương pháp phân tích giới |
|
|
4.1 |
Sự cần thiết của phân tích giới |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
4.2 |
Phân tích giới trong LNXH |
||
4.2.1 |
Tại sao phải phân tích giới trong LNXH |
||
4.2.2 |
Nội dung và phương pháp phân tích giới |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
|
Chương 4. Tiếp cận có sự tham gia trong LNXH |
|
|
|
Bài 9: Sự tham gia trong Lâm nghiệp xã hội |
|
|
1 |
Khái niệm về sự tham gia |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
1.1 |
Quan điểm cơ bản |
||
1.2 |
Khái niệm sự tham gia trong Lâm nghiệp xã hội |
||
2 |
Đối tượng tham gia |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
2.1 |
Người trong cuộc và người ngoài cuộc |
||
2.2 |
Vai trò của ỎNTCÕ và ỎNNCÕ trong hoạt động LNXH |
||
2.3 |
Quan hệ giữa người trong cuộc và người ngoài cuộc |
||
3 |
Hình thức và mức độ tham gia |
|
|
3.1 |
Hình thức của sự tham gia |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
3.1.1 |
Hình thức của sự tham gia dựa trên cơ sở ai quyết định |
||
3.1.2 |
Hình thức của sự tham gia dựa hành vi tham gia |
||
3.1.3 |
Hình thức của sự tham gia dựa trên cái mà người dân đóng góp |
||
3.2 |
Các cấp độ của sự tham gia |
1,5 |
Bài tập về nhà Đọc tài tiệu Bài tập tình huống |
4 |
Điều kiện và động lực khuyến khích sự tham gia |
||
4.1 |
Điều kiện khuyến khích sự tham gia |
||
4.2 |
Động lực thúc đẩy sự tham gia |
||
|
Bài 10: Phương pháp tiếp cận có sự tham gia |
||
1 |
Tiếp cận có sự tham gia trong nghiên cứu LNXH |
|
Thuyết trình Phát vấn |
1.1 |
Những vấn đề đặt ra để tiếp cận nghiên cứu LNXH |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
1.2 |
Từ ND đến ND - Một PP tiếp cận cùng tham gia trong NC LNXH |
||
1.3 |
Phát triển công nghệ có sự tham gia |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
1.4 |
Tiến trình áp dụng PP ĐGNT có sự tham gia trong NC LNXH |
||
2 |
Tiếp cận có sự tham gia trong đào tạo LNXH |
|
|
2.1 |
Đào tạo tập huấn viên (TOT) |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
2.1.1 |
Đối tượng đào tạo |
||
2.1.2 |
Tiến trình và phương pháp của TOT |
||
2.2 |
Đào tạo và chuyển giao kiến thức cho nông dân |
1 |
Thuyết trình Phát vấn |
2.2.1 |
Những điểm cần chú ý trong ĐT &CG kiến thức cho ND |
||
2.2.2 |
Xác định nhu cầu đào tạo và chuyển giao kiến thức cho ND |
||
2.2.3 |
áp dụng phương pháp PRA trong đánh giá nhu cầu đào tạo |
||
3 |
Tiếp cận có sự tham gia trong nông lâm kết hợp |
|
Bài tập về nhà Đọc tài tiệu |
3.1 |
Các giai đoạn tiếp cận trong phát triển kỹ thuật nông lâm kết hợp |
|
|
3.2 |
Các PP tiếp cận có sự tham gia trong phát triển kỹ thuật NLKH |
|
|
3.2.1 |
Nghiên cứu hệ thống canh tác(FSR) |
|
|
3.2.2 |
Phân tích hệ thống sinh thái nông nghiệp(AEA |
|
|
3.2.3 |
Chuẩn đoán và thiết kế (D&D) |
|
|
4 |
Tiếp cận có sự tham gia trong khuyến nông khuyến lâm |
|
|
4.1 |
Vai trò của khuyến nông khuyến lâm |
|
|
4.2 |
Các cách tiếp cận chủ yếu trong khuyến nông khuyến lâm |
|
|
4.2.1 |
Cách tiếp cận theo mô hình chuyển giao |
|
|
4.2.2 |
Cách tiếp cận theo mô hình trình diễn |
|
|
4.2.3 |
Cách tiếp cận theo khuyến nông khuyến lâm lan rộng |
|
|
4.3 |
Hệ thống khuyến nông khuyến lâm từ người dân |
|
7. Tài liệu học tập
Võ Văn Thoan, Nguyễn Bá Ngãi,Ặ Bài giảng Lâm nghiệp xã hội đại cương - Hà Nội, 2002
8. Tài liệu tham khảo
1. Đặng Kim Vui, Lê Sỹ Trung, Nguyễn Văn Mạn, Đặng Thị Thu Hà. Phýừng phỏp tiếp cận cú sự tham gia trong phát triển lâm nghiệp xã hội ((Sách chuyên khảo dùng cho vinh viên chuyên ngành Lâm nghiệp, Quản lý bảo vệ rừng và Nông lâm kết hợp)
2. Hoàng Xuân Tý. Kiến thức bản địa của đồng bào vùng cao trong nông nghiệp và quản lý tài nguyên thiên nhiên. NXB Nông nghiệp. Hà nội, 1998.
3. Trần Thị Quế. Những khái niệm cơ bản về giới và vấn đề giới ở Việt Nam. Gender Basic Concepts and Gender Issues in Vietnam. Nhà xuất bản thống kê, Hà nội, 1999.
4. Cục khuyến nông khuyến lâm – Bộ NN&PTNT. Phương pháp đánh giá nông thôn có người dân tham gia (PRA) trong hoạt động khuýen nông khuyến lâm, Hà nội 1998
5. Đặng Đình Bôi. Dự án hỗ trợ phổ cập và đào tạo LN và NN vùng cao. Sổ tay phát triển chương trình đào tạo có sự tham gia, 2006
6. Bảo Huy. Sổ tay hướng dẫn phát triển công nghệ có sự tham gia. Mạng lưới đào tạo LNXH, Hà Nội 2002
9. Cán bộ giảng dạy:
TT |
Họ và tên giảng viên |
Thuộc đơn vị quản lý |
Học vị, học hàm |
1 |
Nguyễn Văn Mạn |
Khoa Lâm Nghiêp |
Thạc sĩ, Giảng viên chính |
2 |
Lê Sĩ Hồng |
Khoa Lâm Nghiệp |
Thạc sĩ, Giảng viên |
Thái Nguyên, ngày 25 tháng 9 năm 2012
Trưởng khoa Trưởng Bộ môn |
Giảng viên |
Lượt truy cập: 48189116
Đang online: 1773
Ngày hôm qua: 3284
Phụ trách kỹ thuật: 0987. 008. 333