Xác định một loại enzyme mới của ký sinh trùng sốt rét

Loại enzyme mà nhóm nghiên cứu vừa phát hiện được mang tên Phosphatidylinositol-4-kinase hoặc PI4K. Đây là enzyme mà ký sinh trùng sốt rét Plasmodium cần để duy trì sự sống trong tế bào vật chủ. PI4K được ký sinh trùng sử dụng để chuyển hóa năng lượng trong mọi giai đoạn của quá trình truyền nhiễm trên cơ thể con người. Việc phát hiện PI4K giúp bác sỹ có thể sử dụng các loại thuốc tiềm năng để tấn công enzyme mới này, từ đó có thể tiêu diệt ký sinh trùng gây bệnh.

Giới y khoa đánh giá đây là một phát hiện quan trọng, vì thường khó có thể phát hiện được các điểm yếu của ký sinh trùng để có biện pháp ngăn chặn tất cả các giai đoạn phức tạp trong quá trình Plasmodium phát triển và nhân lên trong cơ thể người bệnh.

Ông Case McNamara, một chuyên gia di truyền học thuộc Tổ chức Nghiên cứu Novartis ở San Diego, California, cho biết hầu hết các loại thuốc điều trị sốt rét chỉ có khả năng tác động tới những giai đoạn nhất định trong chu kỳ sống của ký sinh trùng, mà không phải là cả quá trình.

Điều đáng lưu ý là các loại thuốc tiềm năng không thể quét sạch các dạng ban đầu của ký sinh trùng mang tên Hypnozoites, nên chúng vẫn hoạt động trong gan, sau đó hồi sinh gây tái phát sốt rét ở người bệnh. Dùng thuốc tác động trực tiếp vào PI4K không chỉ giúp chữa bệnh nhiễm trùng sốt rét mà còn có khả năng ngăn ngừa nhiễm trùng, thậm chí ngăn chặn sự lây truyền của ký sinh trùng trở lại muỗi. Do vậy, đây là nhân tố điều trị mới được đánh giá hiệu quả hơn việc sử dụng thuốc Primaquine trong việc khống chế Hypnozoites. Dù được cấp phép sử dụng từ hơn nửa thế kỷ qua, nhưng các nhà nghiên cứu cho biết Primaquine vẫn chỉ được coi là giải pháp cuối cùng vì nó có thể gây thiếu máu và đe dọa tính mạng ở những người bệnh vốn có đột biến gene di truyền.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trong năm 2010, có khoảng 219 triệu ca sốt rét trên thế giới, khiến khoảng 660.000 người tử vong, đa phần là trẻ em dưới 5 tuổi ở khu vực cận Sahara ở châu Phi.

Hiện căn bệnh này vẫn là một trong những nguyên nhân gây tử vong và bệnh tật chính ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương với khoảng 36 triệu ca nhiễm bệnh và 49.000 trường hợp tử vong hàng năm.